Şampuanı Ellerinizde "Emülsifiye Etmek" Neden Yanlış Bir Terimdir?
Platformumuzdaki en çok okunan ve popüler makaleleri görmek için Trendler bölümüne geçebilirsiniz.
Şampuan kullanımı sırasında sıkça duyulan "şampuanı ellerinizde emülsifiye edin" ifadesi, teknik açıdan yanlış bir kullanımdır. Bu terim, kimya bilimi açısından emülsiyon kavramıyla örtüşmemektedir. Emülsiyon, su ve yağ gibi karışmayan iki sıvının, bir emülsifiye edici ajan yardımıyla mikroskobik damlacıklar halinde karışmasıdır. Şampuan ve su karışımı ise gerçek bir emülsiyon değildir; bu nedenle "emülsifiye etmek" terimi burada uygun değildir.
Emülsiyon ve Emülsifikasyon Nedir?
Emülsiyon, genellikle yağ ve suyun karıştığı ve görünürde tek bir sıvı gibi görünen homojen bir karışımdır. Örneğin mayonez, su ve yağın emülsifiye edilmesiyle oluşur. Emülsifikasyon işlemi, bu iki farklı fazın karışmasını sağlayan emülsifiye edici maddeler sayesinde gerçekleşir.
Şampuanlar ise yüzey aktif maddeler (sürfaktanlar) içerir. Bu maddeler, yağ ve suyun karışmasını kolaylaştıran emülsifiye ediciler olarak işlev görürler. Ancak şampuan zaten su bazlıdır ve su ile karışık halde bulunur. Ellerinizde şampuanı ovuşturduğunuzda aslında bir emülsiyon yaratmaktan çok, köpük veya köpürme (lather) oluşturursunuz.
Ayrıca Bakınız
Şampuanı Ellerinizde "Emülsifiye Etmek" Ne Anlama Gelir?
Kozmetik sektöründe ve günlük kullanımda "emülsifiye etmek" terimi, şampuanı suyla karıştırıp köpük haline getirmek anlamında kullanılır. Ancak bu kullanım, teknik anlamda yanlış bir terimdir. Şampuanın ellerde ovuşturulmasıyla:
Şampuan ve su karışımı köpük oluşturur.
Ürün ellerde yayılır ve saç derisine daha kolay uygulanır.
Gerçek bir emülsiyon oluşmaz.
Bu terimin yaygınlaşmasının birkaç sebebi vardır:
İnsanlar "emülsifiye" terimini, "karıştırmak" veya "yumuşatmak" anlamında yanlış kullanmaktadır.
Kozmetik markaları, ürün talimatlarında daha sofistike ve çekici terimler kullanmayı tercih etmektedir.
Saç bakım ürünleri arasında özellikle krem ve yağ bazlı ürünlerde gerçek emülsifikasyon işlemi gözlemlenebilir, bu da terimin yanlış kullanılmasına zemin hazırlamıştır.
Bilimsel ve Günlük Kullanım Arasındaki Farklar
Bir kimyager açısından bakıldığında, şampuanı ellerde ovuşturmak gerçek anlamda bir emülsifikasyon değildir. Çünkü:
Şampuan zaten su içerir ve su ile yağın karıştığı bir emülsiyon değildir.
Ellerle yapılan hareket, köpük oluşturma ve ürünün yayılmasını sağlar.
Emülsifikasyon, su ve yağın moleküler düzeyde karışmasıdır ve bu işlem laboratuvar ortamında özel ajanlarla gerçekleştirilir.
Buna karşın, günlük dilde ve kozmetik sektöründe "emülsifiye etmek" terimi, köpük oluşturmak veya ürünü suyla karıştırmak anlamında kullanılır. Bu durum, teknik doğruluğun göz ardı edilmesine yol açar.
Şampuanın Formülasyonu ve Emülsifiye Ediciler
Şampuanlar, temel olarak su, yüzey aktif maddeler, köpük artırıcılar ve diğer katkı maddelerinden oluşur. Yüzey aktif maddeler, yağ ve kiri saçtan uzaklaştırmak için su ile karışmayı sağlar ve bu anlamda emülsifiye edici özellik taşırlar. Ancak şampuanın şişedeki hali genellikle su bazlıdır ve zaten homojen bir karışımdır.
Bazı şampuanlarda yağ bazlı bileşenler bulunabilir ve bu durumda ürün bir emülsiyon olabilir. Fakat ellerde ovuşturma işlemi, bu bileşenlerin daha iyi karışmasını sağlamaktan ziyade köpük oluşturmayı hedefler.
Sonuç ve Doğru Terim Kullanımı
Şampuanı ellerde ovuşturmak, teknik olarak "emülsifiye etmek" değil, köpük oluşturmak veya karıştırmak anlamına gelir. "Köpürtmek" veya "karıştırmak" terimleri, bu işlem için daha doğru ve bilimsel açıdan uygun ifadelerdir.
Kozmetik sektöründe ve günlük kullanımda, teknik doğruluk çoğu zaman ön planda değildir ve terimler pazarlama amaçlı farklı anlamlarda kullanılabilir. Ancak bilimsel açıdan, emülsifikasyonun gerçek anlamı su ve yağın moleküler düzeyde karışmasıdır ve şampuanın ellerde ovuşturulması bu süreci ifade etmez.
Not: Şampuanın temizleme etkisi köpük miktarına bağlı değildir; ancak tüketici algısı köpüğün temizliği artırdığı yönündedir. Bu nedenle köpük oluşturma işlemi pazarlama açısından önem taşır.
Kaynak: Reddit - r/HaircareScience





















